Het slimme spel van Recep Tayyip Erdogan

Het is hem gelukt, het kostte ongeveer 1.500 tot 2.000 doden, maar met nationalistische propaganda en het onderdrukken van kritische kranten, wist dictator/president Recep Tayyip Erdogan van Turkije weer te winnen. De reactionaire leider van de AK-partij verloor bij de verkiezingen in juni, enorm veel stemmen. Hierop besloot Erdogan om het conflict met de PKK te herstarten. Door Noord Irak te bombarderen ontketende hij de woede van de Koerdistan Arbeiders Partij, die met aanslagen terug sloeg. Dit was precies wat Erdogan wou, een etnisch conflict uitlokken. Met nationalistische propaganda en een terreurcampagne tegen andersdenkenden won de AK-partij de verkiezingen. De linkse Volksdemocratische Partij verloor -2,6%, ook de extreem rechtse nationalisten verloren stemmen! 

Ahmet Davutoğlu is de partijleider van de ''Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling'' ( AK-partij ). Deze reactionaire conservatieve partij heerst sinds 2002 over Turkije. Anders dan de Republikeinse Volkspartij, weet de AK-partij vooral steun te halen uit Turken die in de binnenlanden wonen. Hoewel de partij een flinke nederlaag leed bij de verkiezingen van juni 2015, heeft Erdogan toch weer gewonnen. Dit mede door het conflict met de Islamistische Staat, maar vooral door de strijd met de Koerdistan Arbeiders Partij weer op te voeren. Het was Turkije die PKK stellingen in Noord Irak beschoot en daarmee een einde maakte aan het vredesproces!

Nu zijn partij weer de meerderheid van de zetels heeft in het Turkse parlement, zal Erdogan beginnen met de invoering van een presidentiële dictatuur in Turkije. Daarmee wordt de macht van het parlement beperkt en dat van de president vergroot. In feite doet hij wat Boris Yeltsin in 1993 deed in Rusland. Dat gebeurde met bloed en geweld toen de reactionaire president van de Russische Federatie, het parlement buitenspel zette en een presidentieel systeem invoerde. Rusland werd hierdoor een centralistisch land. waarbij veel politieke macht bij de president kwam te liggen. De huidige president/dictator: Vladimir Poetin is net zo'n type als Recep Erdogan!

Turkije glijdt verder af in een eenpartijstaat, de AK-partij gebruikt autoritaire methodes om haar politieke tegenstanders tegen te gaan. Haar grootste tegenstander is niet de links-nationalistische; Republikeinse Volkspartij, maar de Volksdemocratische Partij - HDP . Deze linkse partij is namelijk tegen het wrede Turkse nationalisme dat de AK-partij en andere rechtse nationalisten uitstralen. Daarnaast steunt de HDP het Koerdische volk, wat door de nationalistische media in Turkije als ''verraad'' wordt omschreven. Dat de HDP een frontorganisatie voor de PKK zou zijn, wordt ook door veel Turken gelooft!

De verkiezingsoverwinning van Recep Erdogan toont aan hoe slim deze man het spel gespeeld heeft. Verloren in juni, maar gewonnen in november. Hoe? Door gewoon een oorlogje te beginnen en een oude vijand heel boos te maken. Dat daarbij onschuldige Turken, Koerden en anderen gedood worden doet Erdogan niets. Hij wil aan de macht blijven en daarvoor heeft zijn AK-partij de meerderheid in het parlement nodig. Mocht Turkije straks een presidentieel systeem krijgen, is het parlement minder belangrijk. Maar zolang dit nog niet het geval is, heeft de reactionaire president de steun van het parlement nodig. Gelukkig voor hem heeft zijn conservatieve partij weer de meerderheid!

Revolutionair socialisten roepen de PKK op om geen zelfmoord aanslagen uit te voeren en het geweld te staken. Niet omdat we vinden dat ze geen recht hebben op verweer, maar omdat dit Erdogan juist versterkt heeft. Die 8% die de AK-partij in juni verloor bij de verkiezingen, hebben weer voor Erdogan gekozen. Vermoedelijk uit nationalisme en angst voor PKK aanslagen. De Volksdemocratische Partij heeft 2,6% van haar electoraat verloren, vermoedelijk door de ondemocratische houding van de overheid. Tussen juni en november hebben aanhangers van Erdogan en het Turkse nationalisme, verschillende HDP kantoren aangevallen en vernield. Daarnaast begon de politie met een heksenjacht op linkse activisten waaronder veel Koerden!

Etnisch nationalisme is altijd al een probleem geweest in Turkije. Dat begon al in 1923 toen de Republiek Turkije werd uitgeroepen. Dictator Mustafa Kemal en zijn Republikeinse Volkspartij waren bijna 30 jaar aan de macht en duldde geen oppositie. De communistische partij werd uitgemoord en andersdenkenden onderdrukt. Pas in 1950 verloor de Republikeinse Volkspartij haar absolute meerderheid. In de jaren 70 en 80 werd met westerse wapens en steun, jacht gemaakt op Turkse revolutionairen die zich verzette tegen de wrede nationalistische overheid. De PKK is ontstaan uit die strijd. Meer dan 3.000 Koerdische dorpen zijn door het Turkse staatsterreur vernietigd, waardoor de PKK verschillende terreuraanslagen uitvoerde in zowel Turkije als het buitenland. Om de dictatoriale overheid in Ankara van dienst te zijn, besloot Europa om de PKK op de terreurlijst te zetten!

Veel Turken waren echter nooit zo blij met het streng seculiere bewind van hun regeringsleiders. Die gebruikte namelijk het secularisme van Mustafa Kemal, als excuses om andersdenkenden ( met name islamieten ) te onderdrukken. Vrouwen mochten geen hoofddoeken dragen en elke vorm van religieuze symboliek was taboe. Hoewel veel stedelingen zich konden vinden in dit seculiere dogmatisme, was op het platteland een diepe kloof ontstaan tussen de politiek en de burger. Met de opkomst van de Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling, dachten de plattelands Turken een stem te hebben. Recep Erdogan beweerde op te komen voor traditionele waarden, zonder direct te zeggen dat hij het islamisme bevordert. Want ondanks het secularisme, is de meerderheid van alle Turken wel gelovig. Probleem is dat de staat automatisch van een kind een moslim maakt, als de ouders ook moslim zijn. Kinderen van christelijke of joodse ouders worden meteen omschreven als christenen/joden. Je kunt je religie dus niet kiezen. Voor de Turkse overheid blijf je dus moslim, christen of jood. Andere religies/levensovertuigingen worden niet erkend!

De AK-partij heeft de steun van zeker 50%+- van de bevolking. Vooral de armere Turken die in het binnenland wonen, stemmen traditioneel op de AK-partij. Deze groepering is meestal apolitiek en stemt omdat een trotse Turk op de president hoort te stemmen. Daarnaast heerst er een sociaal stigma als het gaat om erkenning van etnische minderheden zoals Koerden. Rechtse nationalisten staan erom bekend dat de hun tegenstanders intimideren en lastig vallen. Met name de aanhangers van de Nationalistische Bewegingspartij ( MHP ). Deze extreem rechtse partij doet graag aan gewelddadige acties zoals het vernielen van HDP kantoren en het intimideren van linkse Turken. Aanhangers van de AK-partij werken vaak met extreem rechts samen om tegenstanders van Erdogan lastig te vallen!

Wat zal gebeuren nu het de AK-partij gelukt is om de meerderheid te winnen? Vermoedelijk zal Erdogan proberen zijn macht vergroten en van Turkije een presidentiële dictatuur maken na Russisch voorbeeld. Het parlement zal veel macht moeten inleveren, waardoor de president nog maar beslissingen zelfstandig kan nemen. Parlementaire verkiezingen zullen weinig waarde meer hebben en de presidentiële verkiezingen juist wel. Revolutionair socialisten verwerpen een presidentieel systeem, omdat het de macht centraliseert in een persoon. Daarnaast kan zo'n systeem makkelijk misbruikt worden om een autoritaire dictatuur op te richten. Bijna alle dictaturen hebben een sterk presidentieel systeem, met uitzondering van de stalinistische landen, waar de macht in een partij is gecentraliseerd. Maar de AK-partij is slechts een machtsmiddel voor Erdogan, hij zal zijn macht echt niet gaan delen met types zoals Ahmet Davutoğlu. Die mag slechts partijleider spelen, de grote baas blijft Recep Tayyip Erdogan!

Revolutionair socialisten van Socialistisch Alternatief in Turkije, blijven door vechten tegen het etnisch nationalisme van de AK-partij en extreem rechts. Wij steunen de Volksdemocratische Partij en roepen hun leden op om zich voor het socialisme in te zetten. De HDP kan een arbeiderspartij worden, minst ze een duidelijk socialistisch programma inneemt!


Turkije gaat een donkere toekomst tegemoet onder Recep Erdogan!

Strijd, Solidariteit, Socialisme

Strijd, Solidariteit, Socialisme