Hij werd geboren in 1835 als zoon van koning Leopold 1, de eerste koning van een onafhankelijk Koninkrijk België. Dit land was ontstaan na de korte oorlog met het Koninkrijk der Nederlanden, waar België tot 1830 deel van was. Op 9 jarige leeftijd had hij een hoge militaire functie en eenmaal koning in 1865, was hij luitenant generaal. Zijn beidde ouders stierven nog voordat hij 15 jaar oud was!
Leopold 2 was een racist en een imperialist. Maar dit was niet ongewoon rond die tijd. De meeste westerse landen hadden de slavernij afgeschaft, maar hun minachting voor het zwarte volk bleef bestaan. Ook al was het moreel fout om ze als slaaf te bezitten, ze waren toch een ‘’minderwaardig en barbaars’’ volk in de ogen van de meeste blanken. Leopold 2 was gek op Afrika, hij zag zichzelf als ‘’Groot Ondernemer’’ die met Afrikaanse grondstoffen het Koninkrijk België, rijk en machtig zou maken!
De koning was dus niet alleen een racist, maar ook een kapitalist. In 1884 werd besloten dat de Belgische vorst, het land Congo mocht kopen. Dat kwam hem goed uit want in eigen land had het koningshuis weinig meer te zeggen. De liberalen waren sinds de jaren 50 van de 19de eeuw aan de macht en voerde vooral een seculier bewind. Koning Leopold 2 snakte naar land waar hij als absolute monarch kon heersen. Dus in juli 1885 werd de Congo Vrijstaat opgericht. Dit land was geen kolonie maar het privé bezit van Leopold 2, in persoonlijke unie met het Koninkrijk België!
Officieel beweerde de koning dat hij vooral humanitair wou handelen in Congo. Hij zou die ‘’domme negers’’ opvoeden en ‘’beschaving’’ brengen. De liberalen steunde hem hierin, want het blanke superioriteitscomplex, was bij alle politieke partijen
( met uitzondering van de socialisten ) voelbaar. De Katholieke Kerk was erg behulpzaam, aangezien ze met Leopold missionarissen konden sturen, om die ‘’heidense negers’’ te bekeren tot het katholieke christendom!
De eerste jaren onder Leopold 2
Henry Morton Stanley was de man die de jaren 70 van de 19de eeuw, op onderzoek ging in Congo. Dat was toen nog onbekend terrein en de Belgische koning was erg gesteld op zijn rapporten over het Afrikaanse land. Net als de meeste Europese leiders werd Stanley misleidt door een kapitalistische Leopold 2, die beweerde slechts het christendom en de ‘’beschaving’’ te willen introduceren in Afrika. De imperialist zei natuurlijk niets over zijn planning om de welvaart van Congo te roven!
Het plan om Europa te misleiden werkte perfect. Leopold 2 stichtte de; Internationale Congo Gemeenschap. Deze nep-groep moest het idee wekken dat de Belgische vorst eropuit was om humanitaire handelingen door te voeren. Eenmaal in bezit van de Congo Vrijstaat, maakt Leopold 2 meteen een einde aan de groep en stelde hij blanke ministers aan die alles deden wat hij beval. In België kon de monarch dit niet meer doen, gezien de grondwet die zijn macht beperkte. Maar in de Congo Vrijstaat was de Belgische koning de absolute heerser over mens en dier!
Boma werd de hoofdstad van zijn nieuw Afrikaans rijk. Hoewel men in België ook Nederlands spreekt, was dit in Congo niet het geval. Het Belgische koningshuis spreekt Frans en dus werd ook het privé bezit van Leopold 2 in Afrika een Frans sprekend land. Die merkte al snel dat er bepaalde dingen waren die opgelost diende te worden. Dit waren de grootste problemen waar de nieuwe koloniale overheid tegen aan liep in 1885!
- Behalve wat rivieren die Stanley onderzocht en de zeven buitenposten die waren opgericht, was de Congo Vrijstaat nog steeds grotendeels onbekend terrein!
- De Britse imperialisten waren ook bezig met agressieve expansie van hun koloniën en dreigde de slecht verdedigde Congo Vrijstaat vanuit het zuiden!
- De slavendrijver Tippu Tip had een stevige positie in het land, vooral in het noorden!
Leopold 2 was een nieuwkomer op het koloniale wereldbord. Het Britse Rijk, de Fransen en ook het nieuwe Duitse Keizerrijk waren al jaren bezig om Afrika te verdelen en leeg te roven. Officieel was Congo ook niet Belgisch bezit, het was privé bezit van de koning. Daarnaast waren er geen productiemiddelen gebouwd, geen fabrieken, geen infrastructuur. Er was dus in feite helemaal niets. Dus begon Leopold met een extreme kapitalistische politiek om maximale winsten te behalen!
Doordat hij eigenaar was van het land, bepaalde Leopold 2 dat de staat eigenaar was van het land. Kleine boeren moesten hun oogst aanbieden aan de staat, die de prijs ook bepaalde. Hierdoor kon de Congo Vrijstaat zeer goedkope producten bemachtigen en verschepen naar België. Van concurrentie was geen spraken, want alles in het land was bezit van de koning. Je kunt de vrijstaat ook wel een persoonlijke dictatuur noemen, een plutocratie en een absolute monarchie. Alles draaide om het behalen van winsten, dat de arbeidersklasse nauwelijks kon rondkomen deed Leopold 2 niets. Zwarte arbeiders waren toch minderwaardig in zijn racistische ogen. Terwijl de blanke Belgen die voor hem werkte, erg goed betaald kregen en in de mooiste huizen woonde, moesten de zwarte arbeiders vaak werken onder dwang en vaak zonder enige vorm van betaling. Het was in feite gewoon slavernij!
Hoewel de blanke Belgen de leiders werden, gebruikte men ook zwarten om orde en gezag te hanteren. Zwarte Congolezen konden lid worden van de Openbare Weermacht, het privé leger van Koning Leopold 2. Ze werden vooral bekend om hun wreedheid en hun blauw rode uniformen gevreesd bij velen. Tussen 1892 en 1894 werd de Openbare Weermacht ingezet tegen de slavendrijver; Sefu de zoon van Tippu Tip. De koloniale overheid merkte dat de slavendrijvers veel inheemse Congolezen gebruikte als slaven soldaten. Ze hadden meer dan 100.000 man op de voet, de Vrijstaat had op dat moment slechts 3.500 soldaten en paar honderd Belgische officieren!
Toch wisten de soldaten onder commando van hun Belgische officieren, de slavendrijvers te verslaan. Met de dood van Sefu kwam geheel Congo nu onder het bestuur van Leopold 2. Toen de vraag naar rubber op de internationale wereld markt toe nam, besloot het koloniale bestuur om de productie van rubber te versnellen. Leopold 2 eiste enorme winsten en dus werden miljoenen zwarte arbeiders ingezet onder dwang. Wie weigerde werd zwaar gestraft. Met de zweep en het afhakken van handen, armen en benen werd angst en terreur gezaaid. De Belgische kolonialisten waren in staat om enorme rijkdommen te produceren, maar daar kwam niets terecht bij de zwarte arbeiders. Alles ging naar het persoonlijke bankrekening van Koning Leopold 2!
De Katholieke Kerk had ook geen moeite met de kapitalistische expansie politiek. Die was veel te blij dat ze missionarissen mochten sturen om de bevolking van de Vrijstaat te bekeren tot het katholicisme. Veel buitenlandse missionarissen waren getuigen van de vreselijke misdaden tegen de bevolking. Sommige klaagde daarom ook, maar de kerk deed er niets tegen. Dus begonnen ze te schrijven in westerse kranten over hoe de zwarte arbeiders misbruikt werden voor de hebzucht van één blanke leider!
Slavenarbeid en massamoord
Ondanks de groeiende kritiek, zag Leopold 2 zich als rechtmatige eigenaar van de Congo Vrijstaat. Hij duldde geen weer spraak en zorgde er dan ook voor dat vooral linkse anti-kolonialisten zwart gemaakt werden. In conservatieve kranten werden de aanhangers van de Belgische Werkliederen Partij neergezet als ‘’vijanden van de gemeenschap’’. Ook de kerk steunde de koning, want de socialisten stonden voor een strikte scheiding tussen staat en kerk. Daarnaast waren de revolutionair socialisten met hun atheïstische opvattingen een doorn in het oog van veel geestelijke leiders. Maar doordat gematigde socialisten de BWP bestuurde vanaf het begin, sprak de partij niet over socialisme!
In de Congo Vrijstaat liep het aantal doden per jaar op. De blanken hadden daar geen moeite mee, want zwarten waren een ‘’minderwaardig’’ volkje. Om de berichtgeving over de vele doden, tegen te gaan begon de Koning een propaganda oorlog, tegen zijn tegenstanders. Vooral religieuze conservatieven, kolonialisten en rechtse nationalisten stonden aan zijn kant. De critici bestonden voornamelijk uit progressieve liberalen, socialisten en linkse christenen. In zijn propaganda beweerde de kapitalistische uitbuiter dat hij;
- Vocht juist tegen de slavernij, waarbij hij de strijd tegen de slavendrijvers gebruikte als rechtvaardig!
- Dat de Congo Vrijstaat voor ‘’beschaving’’ zorgt in het ‘’barbaarse’’ zwarte Afrika.
- Dat zijn beleid ‘’christelijke moraliteit en zondigheid’’ voorstond!
- Dat economische vooruitgang geboekt werd!
Vooral dat hij economische vooruitgang boekte werd hem in dank afgekomen door Belgische kapitalisten. Die waren maar al te blij om Afrikaanse producten van goede kwaliteit te kopen bij de koning. Hun wisten waren ook enorm, dankzij de slavenarbeid van miljoenen Congolezen. De Belgische heersende klasse had dus in feite geen moeite met de manier waarop Leopold 2 omging met zijn onderdanen in het verre Congo!
Maar bij de arbeidersklasse was er verzet. Want ondanks dat Leopold 2 met man en macht probeerde de berichtgeving te vervalsen waren genoeg verslaggevers in de vrijstaat, die haarfijn noteerde hoeveel ellende de ‘’Groot Ondernemer’’ veroorzaakte. Men vermoed dat tussen 1885 en 1908, meer dan tien miljoen Congolezen stierven door slavenarbeid. Vele die het terreur regime van Leopold 2 overleefde, zouden verminkt overblijven en niet meer goed kunnen werken. Als straf hadden de blanke heersers besloten om lichaamsdelen af te hakken. Miljoenen zwarte arbeiders verloren hierdoor delen van hun lichaam!
In 1892 werden delen van de Vrijstaat geprivatiseerd. Leopold gaf die vrije gebieden aan Belgische kapitalisten. Een deel van de winsten ging naar de koning en de rest mochten ze zelf houden. Het bleek een lucratieve handel, miljoenen werden gemaakt op de rug van miljoenen zwarte slaven arbeiders. Ondanks dat er bepaalde gebieden nu vrije handel bestond bleef de Belgische kroon, eigenaar van de meeste boerderijen en productie middelen. Zo kon Leopold 2 altijd verzekerd zijn, dat hij genoeg winsten zou behalen om steenrijk te blijven!
De bedrijven die in de Congo Vrijstaat mochten werken, waren meestal eigendom van de kleine click rond de koning. Die was al in de jaren 70 van de 19de eeuw, zeer goed bevriend met de groeiende Belgische kapitalisten klasse. Net als de Nederlandse prins Bernhard honderd jaar later, was Leopold 2 een goede vriend van de rijken en de groot ondernemers. Hij had over het algemeen een diepe minachting voor de democratie en de pers vrijheid. Daar kon Leopold 2 in het Koninkrijk België weinig tegen doen, maar in zijn Congo Vrijstaat heerste hij als ‘’Groot Ondernemer’’!
Om zijn kleinere kapitalistische vriendjes ook een beetje te helpen, mochten die vaak gratis gebruik maken van zijn ( zwarte ) arbeidskrachten. Vaak was het ook zo dat grondstoffen die de koning niet nodig had, vrij gegeven werden aan de bedrijven die werkte onder de kroon. In vrije handelszones ( zie afbeelding ) mochten verschillende Europese bedrijven werken. Die konden dan 10 tot 15 jaar een monopolie krijgen op hun handel. In de jaren 90 van de 19de eeuw, was dit zeer lucratief want in België klaagde de BWP over de lage lonen en arbeidsomstandigheden. Veel kapitalisten verplaatste hun productie dan ook naar de Congo Vrijstaat, waar ze geen belastingen hoefde te betalen en vaak gratis ( of voor zeer weinig geld ) gebruik konden maken van zwarte arbeiders. Dankzij het terreur van de Openbare Weermacht, durfde niemand in opstand te komen. Veel Afrikanen waren gewend geraakt om onderdrukt te worden door hun blanke ‘’meesters’’!
Massamoord was normaal, verkrachtingen ook. Nog steeds in de huidige Democratische Republiek Congo is verkrachting een groot probleem. Dat begon in feite al meteen in 1885 toen de Vrijstaat opgericht werd. Blanke kolonialisten konden een zwarte slavenvrouw heel makkelijk verkrachten. Niemand in het koloniale bestuur nam het voor deze vrouwen op, want een zwarte vrouw was al helemaal minder dan een blanke man. Vrouwenrechten waren in de 19de eeuw nog niet bestaand en in koloniaal Afrika, had een vrouw al helemaal niets te zeggen!
Het verzet groeit tegen Leopold 2
Dat Congo bezit hoorde te zijn van de blanke Belgen, had niemand moeite mee in het koude België. Maar de verhalen over massamoorden en afgehakte armen en benen, raakte toch een snaar. Want ook in het buitenland ging men vragen stellen. Nu waren de Britten en de Fransen ook niet bepaald vriendelijk, maar Leopold 2 in Congo behoorde tot de wreedste kolonialisten van Europa. De Belgische politiek begon zich met de vrijstaat te bemoeien en ondanks de pogingen van de koning om elke kritiek de mond te snoeren, kon hij er niet langer omheen. In 1906 gaf hij toestemming om een onderzoek in te stellen!
Dit onderzoek mocht echter niet openbaar gemaakt worden. De koning wou niet als massamoordenaar te boek staan. Om zijn eigen hartje te redden beloofde hij hervormingen. Maar het kwam allemaal te laat. Het onderzoek toonde aan wat progressieve krachten al in de jaren 90 hadden gezegd. Massamoord op grote schaal, verkrachtingen en opzettelijke verminking als terreurwapen. Het spel was uit voor Leopold 2, maar als Koning der Belgen was hij onschendbaar en kon hij niet verantwoordelijk gehouden worden!
Internationaal waren het vooral de Britten die enorm veel kritiek hadden op het beleid van de Belgische koning. Kolonialisme goed, minachting voor zwarten acceptabel, maar massamoord op zo’n grote schaal was ook voor de Britse imperialisten een stap te ver. Ze noemde het barbarij, vooral de foto’s van zwarte arbeiders met afgehakte armen en benen zorgde voor massieve afkeuring!
De Britten: Dr. Henry Grattan Guinness, Edmund Dene Morel en Roger Casement besloten om het leed van de Congolezen onder de Europeanen te brengen. Ze stichtte de Congo Hervormingsbeweging. Hun beweging had als doel om een einde te maken aan de misdadige omstandigheden voor zwarte arbeiders in de Congo Vrijstaat. Ze waren vooral geïnspireerd door de verhalen van Belgische schrijvers, die al eerder geschreven hadden over de massamoord op zwarte arbeiders!
In de jaren 90 van de 19de eeuw had de koning had een propaganda oorlog kunnen voeren, maar bij het aanbreken van de 20ste eeuw, werd dat lastig. Zeker omdat foto’s niet logen, ze toonde precies aan hoe de Congolezen eraan toe waren, na slechts 15 jaar onder Leopold 2 geleefd te hebben. De roofkapitalist had niet alleen hun grondstoffen gestolen, maar ook hun lichamen misbruikt en verminkt!
In november 1902 was de man die zoveel Congolezen op zijn geweten had, bijna vermoord door een anarchist. Gennaro Rubino was een Italiaanse anarchist en zoals vele in zijn tijd, geloofde hij in individueel terrorisme om het kapitalisme en imperialisme te verzwakken. Marxisten hebben deze tactiek altijd verworpen omdat het de repressie van de kapitalistische staat juist versterkt. Maar in 1902, heerst nog vooral anarchistische opvattingen bij revolutionair links!
Van oorsprong was Gennaro Rubino geen anarchist, maar een arme man die wanhopig naar werk zocht. De Italiaanse staat gaf hem werk als spion in de anarchistische beweging. Probleem was echte dat Rubino ging sympathiseren en dus ontslagen werd als agent. Toen de anarchisten merkte hij ooit voor de geheime dienst had gewerkt, noemde ze hem een verrader. Om te bewijzen dat hij trouw was aan het anarchisme, plande hij zijn daad. Rubino wou de Koning der Belgen doden!
Op 15 november 1902 reed Koning Leopold 2 terug naar huis. Zijn vrouw was net overleden en de koning kwam terug van haar herdenkingsdienst. Gennaro Rubino nam de koets in het vizier en vuurde drie kogels af. Ze mistte allemaal, alleen de derde kogel raakte het glas van de koets. Leopold 2 werd niet geraakt en Rubino werd meteen gepakt. Voor zijn poging om de koning te doden werd hij veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf. Gezien de wreedheid van de ‘’Grote Ondernemer’’ is het jammer dat de aanslag mislukte!
De internationale kritiek die de Leopold 2 over zich heen kreeg is deels hypocriet te noemen. Want de manier waarop hij arbeiders uitbuitte om massa winsten te behalen, werd grotendeels gekopieerd door landen zoals Nederland, Groot Brittannië, Duitsland en Frankrijk. De drang om winsten boven mensenlevens te plaatsten, was ook een groot onderdeel van andere koloniale regimes. Bijvoorbeeld in Nederlands Indië voerde de Nederlanders ook een bewind van economische uitbuiting van Indonesiërs. De organisatiestructuur die Leopold 2 in Congo introduceerde, zou tot het einde van het westerse kolonialisme in gebruik blijven in andere landen!
Niemand in het westen vond dat de Congolezen recht hadden op zelfbestuur. Alleen de revolutionair socialisten waren van mening dat geen volk vrij is dat een ander volk onderdrukt. De partijleiding van de Belgische Werkliederen Partij nam uit electorale overwegingen geen duidelijk standpunt tegen het imperialisme en kolonialisme. De gematigde socialisten zouden uiteindelijk zelfs de eerste wereld oorlog steunen!
Van de Congo Vrijstaat naar Belgisch Congo
In 1908 besloten de koloniale grootmachten dat er een einde moest komen aan het privé bezit van Congo. Het Koninkrijk België moest het land overnemen als kolonie. Hoewel Leopold 2 dit natuurlijk niet had gewild, besloot hij om toe te geven. De vraag naar rubber en andere grondstoffen uit zijn vrijstaat, was in 1908 gedaald en concurrenten uit Azië produceerde veel goedkoper. De andere koloniale landen hadden van hem geleerd en aangezien hij toch veel rijkdom behield, gaf hij toe!
De Congo Vrijstaat werd op 15 november 1908 genationaliseerd door de Belgische overheid. Het land kreeg de naam Belgisch Congo, maar in feite veranderde er weinig. Koning Leopold 2 bleef gewoon de Koning der Belgen, alleen had hij nu geen controle meer over de welvaart van de kolonie. De oude massamoordenaar bleef nog een jaar in leven. Hij overleed op 74 jarige leeftijd in december 1909. Leopold 2 is nooit gestraft voor zijn misdaden. Nog steeds zie je zijn standbeelden staan hier en daar in België. De Belgen hebben nog steeds geen flauw idee, hoezeer hun vorst verantwoordelijk was voor de massamoord op tien miljoen Congolezen. Het zou tot de 21ste eeuw duren, voordat deze pijnlijke waarheid begon door te dringen!
De macht in het nieuwe Belgisch Congo, kwam te liggen bij de Minister voor Koloniale Zaken. Deze minister werd ondersteund door de Koloniale Raad, beidde zetelde in Brussel en bestuurde kolonie vanuit Europa. Hoewel het racisme en blanke superioriteitscomplex bleef bestaan onder de Belgische kolonialisten, verdwenen de zware straffen en er werden geen lichaamsdelen meer afgehakt. Koning Leopold 2 zou in België bekend worden als de man van de vele paleizen die hij liet bouwen. Weinigen wouden hem herinneren als de massamoordenaar van Congo. In de jaren 20 en 30 bouwde de Belgen verschillende monumenten voor de overleden ‘’Groot Ondernemer’’. Sommige beelden werden door privé fondsen betaald, zoals het grote Leopold 2 monument in centraal Brussel.
Revolutionair socialisten zijn van mening dat alle beelden van deze kapitalistische uitbuiter vernietigd moeten worden. Hij verdient geen verering en geen monumenten. Koning Leopold 2 en zijn groot kapitalistisch kolonialisme, hebben ervoor gezorgd dat het land Congo nog steeds lijdt onder armoede en sociale ellende. Ondanks dat het land 55 jaar geleden onafhankelijk werd, is het Congolese volk nog steeds niet vrij van dictators en armoede. De geest van Leopold 2 en diens misdaad spookt nog steeds rond!
De Belgen bleven de welvaart van Congo weg roven. Tijdens de eerste wereld oorlog had men behoefde aan koper. Dus werden de zwarte arbeiders ingezet om in kopermijnen te werken. Ondanks dat België bezet werd door de Duitsers, leverde Belgisch Congo veel grondstoffen aan de Geallieerden. Het aantal blanke Belgen dat in de kolonie woonde was relatief klein. In 1900 toen de Congo Vrijstaat nog bestond, leefde slechts 1,187 blanken in het land. Dit aantal werden er 1,928 in 1910 en bijna 3,615 in 1920. Deze kleine groep blanken hadden een bevoorrechtte positie. Ze leefde in prachtige huizen en hadden de leidinggevende functie bij de koloniale overheid en het leger!
Hoewel er in de eerste jaren niet veel veranderde begon men vanuit Brussel wel nadruk te leggen op onderwijs en gezondheidszorg voor Congolezen. Daar had Leopold 2 tussen 1885 en 1908 geen moeite voor willen doen. De zwarte arbeiders waren voor hem slechts middelen om rijk te worden. Zijn kapitalistische vriendjes zagen ook weinig nut in het scholen van zwarte kinderen. De enigste groep die dat wel deed was de Katholieke Kerk, maar die had andere motieven. Hun doel het om gelovigen te winnen en op te leiden met christelijke dogma’s, zo wist de kerk heel wat arme Congolezen te bekeren!
Blanken die in de kolonie woonde hadden het goed, maar ze hadden verder niets te zeggen over het koloniale bestuur. Elke vorm van politieke bijeenkomsten was verboden de Openbare Weermacht zorgde daar wel voor. Toen de Communistische Partij van België in 1921 werd opgericht, mochten enkel aanhangers van het kolonialisme in Belgisch Congo wonen. Eind jaren 20 was het aantal blanken gegroeid naar 17,676! Maar door de recessie en economische crisis, verhuisde weinig Belgen naar Congo. Tussen 1930 en 1945 bleef het aantal blanken gelijk!
Tijdens de eerste wereld oorlog vocht de Openbare Weermacht aan de kant van de Geallieerden, tegen de Duitse koloniale legers in Afrika. Het Duitse Keizerrijk had in 1914, vier kolonies op het Afrikaanse continent. Belgisch Congo en haar leger viel de Duitse kolonie; Kameroen, op 6 augustus 1914 binnen. De grootste invasiemacht waren echter de Fransen, die met 7.000 koloniale troepen de aanval leidde. Britten en Belgen hadden veel kleinere legers, de Openbare Weermacht stuurde 600 soldaten en de Britten stuurde 1.600 koloniale troepen. De Duitsers hadden slechts 1.000 man onder de wapens, hoewel dit aantal opliep tot 6.000. Uiteindelijk werd Kameroen onder de voet gelopen en capituleerde als eerste Duitse kolonie!
Het einde van Belgisch Congo
Als dank voor hun steun tijdens de Afrikaanse campagne tegen de Duitsers, kregen de Belgen het kleine Ruanda-Urundi als beloning. Officieel stond het land onder gezag van de Volkerenbond, maar in feite deelde de Belgen de lakens uit. Die speelde in op het enorme sektarisme dat heerste tussen de Hutu’s en de Tusi’s. De Belgische kolonialisten gaven voorkeur aan de Tusi’s en gebruikte hun om de Hutu’s te onderdrukken. Dit zou zeventig jaar later leiden tot de Rwanda Genocide. De stammenmentaliteit zorgde er ook voor dat er geen verenigd front was, om tegen de blanke bezetters te vechten. Stamhoofden waren de baas en die werden rijkelijk beloond!
In mei 1940 liepen de Duitsers alweer België binnen. Belgisch Congo verklaarde loyaal te zijn aan de Belgische regering in Ballingschap. Tussen 1940 en 1945 werd de kolonie vanuit Londen bestuurd, maar door de oorlog moest het koloniale bestuur veel taken zelfstandig uitvoeren. Omdat door de oorlog de vraag naar rubber enorm was toegenomen begon Belgisch Congo weer met de massieve productie van rubber. Na 55 jaar had men in het land een redelijke infrastructuur aangesteld. Er waren spoorwegen en verharde wegen aangelegd. Ook produceerde men uranium waar ook veel vraag naar was!
Na de tweede wereld oorlog werd duidelijk dat het Europese kolonialisme niet meer deugde. Veel Afrikanen begonnen dat ook in te zien. Maar zowel gewoonlijk zagen de blanke leiders dit niet. Wel begon men meer moeite te doen om zwarten meer rechten te geven. Zo kwam het dat in 1950, Congolezen voor het eerst hun eigen producten mochten verkopen. Tot dan toe mochten ze alleen verkopen aan de staat, die hun dan bitter weinig betaald voor hun producten. Een kleine middenklasse wist te groeien in de periode tussen 1950 en 1960. Deze klasse begon langzaam te pleiten voor zelfbestuur en onafhankelijkheid!
In het verwoestte Koninkrijk België had men geen langdurige strategie voor Belgisch Congo. Men was bezig met de wederopbouw en de kabinetten maakte zich weinig zorgen. De jaren 50 stonden in teken van groei en vooruitgang. Weinig Belgen vonden dat er een einde moest komen aan HUN bezit in Afrika. Want nog steeds heerste de racistische mentaliteit, dat de blanke cultuur superieur was aan de zwarte!
Patrice Émery Lumumba, hij kan gezien worden als de vader van de onafhankelijkheid voor Congo. Een man die zijn leven gaf voor de vrijheid en die door het Belgische imperialisme vermoord werd. Lumumba werd geboren in 1925, in de Katakokombe regio van Belgisch Congo. Zijn ouders waren kleine boeren en heel arm. Hij ging naar een Protestantse basisschool en volgde ook lessen bij een Katholieke internaat. Lumumba sprak vijf talen waarvan vier Afrikaanse en het Frans!
In 1958 stichtte hij de Beweging voor de Nationale Congolees. Natuurlijk was het koloniale gezag niet blij met zijn nationalistische politiek. In oktober 1959 werd Lumumba opgepakt en veroordeeld tot 69 maanden celstraf voor ophitsing en anti-koloniale activiteiten. Door zijn activisme werd hij populair bij de midden klasse die zijn anti-kolonialisme ging steunen. De Belgen vonden hem een onruststoker die snel monddood gemaakt diende te worden. Hoewel hun leider in de cel zat won de Beweging voor de Nationale Congolees, de lokale verkiezingen. De nieuwe politieke leiders eiste de vrijlating van Patrice Lumumba. Het koloniaal bestuur ging akkoord en onder luid gejuich werd Lumumba vrij gelaten!
Zijn anti-kolonialisme was zorgelijk, omdat veel Afrikaanse nationalisten in die tijd openlijk heulde met het marxisme. De Belgische kolonialisten zagen in Patrice Émery Lumumba, een gevaarlijke ‘’communist’’ die van Congo een ‘’socialistische land’’ zou maken. Dus gingen de Belgen en de criminele CIA samenwerken met reactionaire Congolezen. Ondertussen riep Lumumba op 27 januari 1960, de Republiek Congo uit. Verkiezingen werden gehouden in mei en een coalitieregering werd opgesteld. Deze verkiezingen zijn misschien wel de enigste echte vrije geweest in de hele geschiedenis van het land!
Joseph Kasa-Vubu werd de eerste president en Patrice Lumumba premier. Op de Onafhankelijkheidsdag van de Republiek Congo, was ook de Belgische koning Baudouin aanwezig en zijn vrouw. Kasa-Vubu sprak vol lof over de Belgische periode in Congo en was duidelijk niet kritisch over het feit dat Leopold 2, meer dan 10 miljoen Congolezen had vermoord nog geen halve eeuw geleden. Patrice Lumumba nam ongevraagd het woord en sprak over de misdaden van het Belgische imperialisme. De Koning der Belgen en de blanken waren geschrokken over de taal van Lumumba. Nog nooit had een Congolese leider zo hard de waarheid verteld over hun misdaden. In de Belgische kranten sprak men dan ook met minachting over de premier van het land. Achter de schermen begonnen de Belgen met het destabiliseren van Congo. Want als de blanken het niet konden krijgen, dan moest er maar chaos en armoede heersen. Belgische agenten begonnen sektarische leiders te steunen, die opstanden gingen uitlokken en zo de regering van Lumumba onder druk zette!
Patrice Lumumba vroeg om hulp bij de Sovjet-Unie, toen sektarische leiders van stammen zich afsplitste van de Republiek Congo. Dat de premier toenadering zocht tot Moskou was het bewijst voor de Europese imperialisten, dat Patrice Lumumba weg moest. Hij was een ‘’gevaarlijke communist’’ die hoe dan ook dood moest. Franse en Belgische agenten waren al druk bezig om Congo te destabiliseren. Binnen het Nationale Leger van Congo vonden ze een man die bereid was om het westen van dienst te zijn!
De relaties tussen president Joseph Kasa-Vubu en premier Lumumba waren altijd al slecht geweest vanaf het begin. Kasa-Vubu was een conservatieve man, die niets moest hebben van het staatsnationalisme dat Lumumba uitstraalde. Daarnaast was hij een anticommunist en zag duidelijk dat de aanhangers van de premier, interesses hadden in het marxisme. De Congo Crisis ontstond in Juli 1960, toen alles wat mis kon gaan ook fout ging. De Republiek Congo was dan wel onafhankelijk, maar het land was ontstaan als privé bezit van Leopold 2. Grenzen waren getrokken door de blanken, die nu weigerde om zich te voegen aan zwarte leiders!
In 1960 woonde 88.000 blanken in het land. Die hadden leidinggevende functies binnen de overheid gekregen, toen Belgisch Congo nog bestond. De nationalisten van Lumumba wouden daar een einde aan maken, wat tot confrontaties leidde. Chaos was het gevolg en toen de president zijn premier ontsloeg, dreigde het land te verscheuren. President Joseph Kasa-Vubu liet Lumumba arresteren en overvliegen naar de Katanga provincie. Daar hadden sektarische leiders met Belgische steun de macht gegrepen!
In het Nationale Leger plande kolonel; Joseph-Desiré Mobutu, een staatsgreep. Gesteund door de Fransen en Belgen was het Mobutu die Lumumba arresteerde en naar Katanga bracht. Hij wist dat de nationalistische leider veel te populair was en dus moest hij sterven. Belgische officieren waren het met hem eens. Zo kwam het dat op 17 januari 1961, de vrijheidsstrijder; Patrice Émery Lumumba, eerst brutaal gemarteld en toen vermoord werd. Blanke officieren waren erbij en participeerde in de misdaad. Het was het Belgische imperialisme gelukt om de vader van de Congolezen te doden, volledig in de geest van Leopold 2. De Belgen wouden dat er niets van zijn lichaam overbleef. Dus werd de overblijfselen volledig vernietigd. Lumumba mocht geen icoon worden voor de Congolezen!
Met de dood van de ex-premier was het ‘’communistische’’ gevaar afgewend. Belgische officieren konden terug naar huis met de boodschap, dat de Republiek Congo geen bondgenoot van Moskou zou worden. Joseph-Desiré Mobutu werd beloond door president Joseph Kasa-Vubu en benoemde hem tot opperbevelhebber van de Congolese strijdkrachten. Maar de militaire Mobutu wou meer dan slechts de baas over het leger spelen. Hij wou dictator van het land worden en de CIA zou hem daar mee helpen!
Congo bleef onrustig en instabiel. Daar maakte Mobutu misbruik van om de macht van de president te beperken. In november 1965 pleegde Mobutu een staatsgreep en zette president Joseph Kasa-Vubu af. Na vijf jaar instabiliteit en politieke onrusten dachten sommigen Congolezen dat Mobutu voor rust en orde zou zorgen. Zijn eerste handelingen leken daar echt op. Hij beperkte de macht van de provinciën en centraliseerde de overheid. Internationaal stelde de nieuwe president zich anticommunistisch op. Westerse landen zagen in hem een voorbeeld. Want veel Afrikaanse landen hadden de kant van de Sovjet-Unie gekozen tegen het kapitalistische westen!
In 1971 werd het land hernoemt in de Republiek Zaïre. Dictator Mobutu was een anticommunistische nationalist, die goede banden met het westerse imperialisme zocht. Hoewel dit in het begin nog niet vanzelfsprekend was. Want veel buitenlandse bedrijven werden genationaliseerd. Pas in de jaren 80 draaide de dictator deze nationalisaties terug. Mobutu’s nationalistische revolutie bleek en enorme façade. Zijn ‘’Beweging voor de Revolutie’’ diende slechts als machtsinstrument!
Zijn politieke beweging moest een middel worden waarmee Mobutu zijn macht kon behouden. Net zoals in stalinistische landen kregen leden van zijn club; de beste banen, de mooiste huizen en natuurlijk de hoogste salarissen. Ondanks de beloftes over stabiliteit en welvaart, had Mobutu vooral persoonlijke doelen. Hij wou de rijkste Afrikaan van het continent worden. Dankzij de grondstoffen van Congo werd hij steenrijk. In de jaren 80 schatten westerse analisten het eigen vermogen van de dictator op 5 miljard dollars. Mobutu stond bekend als de kleptomaan van Afrika!
Maar bij de Franse en Belgische overheid was Mobutu graag gezien. Ook Prins Bernhard der Nederlanden, kon het goed vinden met de kleptomaan. Zeker omdat zijn regime internationaal gesteund werd door zowel de VS als Frankrijk en België. Voor het volk van Congo was de periode 1971-1997 ellende en armoede. 186.000 Congolezen werden gedood en wie in leven bleef moest een slaafse loyaliteit hebben aan de ‘’Grote Leider’’ Mobutu Sese Seko Kuku Ngbendu Wa Za Bang!
Conclusie
Het Congolezen volk lijdt anno 2015 nog steeds. Ook al werd Mobutu in 1997 omver geworpen, is het huidige Democratische Republiek Congo een mislukte staat. Mislukt omdat de overheid nauwelijks iets doet voor de mensen. De ex-rebellen die Mobutu omverwierpen zijn nu de machthebbers. Rebellen leider Laurent-Désiré Kabila werd na Mobutu, President van de nieuwe RDC, de landsnaam; Zaïre werd afgeschaft. Kabila was ooit een Marxist, maar in de jaren 90 nam hij afstand van zijn socialistische opvattingen, net al de meeste Afrikaanse leiders!
In 2001 werd president Kabila vermoord door zijn lijfwacht; Rashidi Muzele. Sommige Congolezen beweerde dat Rwanda achter de moord zat. Zijn zoon; Joseph Kabila, net 30 jaar oud, volgde hem op als President van de RDC. De jongere Kabila is anno 2015 nog steeds aan de macht. Dit lukt omdat hij via oneerlijke verkiezingen steeds president kan blijven. In 2015 protesteerde studenten aan de Universiteit van Kinshasa, tegen een wetsvoorstel die de president bijna alleenheerser maakt. De politie schoot met scherp en dode daarbij 45 studenten. De officiële staatsmedia beweerde dat slechts 15 gedood werden!
Uitgemoord door een Belgische koning tussen 1885 en 1908, uitgebuit door het Koninkrijk België en beroofd van hun vrijheid. Alle ellende die de Congolezen mee gemaakt hebben is nergens duidelijke te zien dan in de persoon Patrice Émery Lumumba. Hij staat centraal voor het leed dat de Belgen hebben veroorzaakt en niet alleen onder Koning Leopold 2. Het Belgische volk heeft een morele verantwoordelijkheid voor wat de Congolezen is aangedaan. Bij de meeste Belgen is dat nooit doorgedrongen, hoe veel pijn en verdriet hun land veroorzaakte in Afrika!
Revolutionair socialisten vinden dat het tijd wordt om de misdaden van de Belgische kroon te openbaren. De Belgische koningen hebben zich vreselijk misdragen in Congo en hun verbazing toen Patrice Lumumba dat aankaartte zegt genoeg. Zij vonden dat ze het recht hadden om de grondstoffen en welvaart te plunderen. Ze hadden gewoon het recht, omdat volgens hun rassenleer, de blaken man beter was dan de ‘’domme neger’’. De massamoord op 6 miljoen joden is algemeen bekend, maar de 10 miljoen Congolezen die gemarteld en gedood werden zijn zo goed als onbekend. Er zijn geen monumenten voor hun in België, maar wel genoeg voor de slachter; Leopold Lodewijk Filips Maria Victor!!
Leopold 2, krijgt wat hij verdient
