Opper Volta begon haar bestaan als Franse kolonie in 1895. Net als de Britse en Belgische imperialisten vonden de blanke Fransen dat ze recht hadden op gebieden in Afrika. Hun racistische leer was glashelder. De ''domme negers'' waren niet in staat om zich beschaaft te gedragen. Blanke Fransen zouden de ''westerse beschaving'' brengen en de heidense cultuur vervangen door katholicisme. Het Franse imperialisme was minder wreed dan dat van de Belgische koning Leopold 2, die meer dan 10 miljoen Congolezen liet doden en miljoenen verminkte. Toch vonden ook de Fransen dat hun blanke huiskleur en hun ''christelijke beschaving'' superieur waren dan de ''neger cultuur''!
Eind jaren 50 van de 20ste eeuw kwam een einde aan het Franse kolonialisme. De Republiek Opper Volta werd op 5 augustus 1960 een vrij land. Democratisch werd de nieuwe republiek echter niet. Want Maurice Yaméogo liet alle oppositie partijen verbieden. Alleen zijn eigen partij mocht blijven bestaan. De vakbonden reageerde woedend en een zes jarige strijd ontstond tussen de autoritaire overheid en de bonden. In 1966 gaf president Yaméogo toe en trad af. Zijn opvolger werd Sangoulé Lamizana die echter ook dictatoriaal werd!
In 1970 ontstond een grote droogte en dreigde hongersnood in Opper Volta. Verschillende fracties van de overheid gaven elkaar de schuld en de onrust sloeg toe. President Lamizana kreeg nog meer bevoegdheden en werd daarmee absolute heerser van het land. Een nieuwe grondwet kwam eind jaren 70 en de president won elke verkiezing. Ook genoot de Republiek Opper Volta goede contacten met het kapitalistische westen. Zo had Lamizana goede banden met de Amerikaanse president Richard Nixon!
De president moest in 1980 het veld ruimen toen het militair een staatsgreep doorvoerde. Saye Zerbo werd de nieuwe militaire leider van Opper Volta. Maar omdat hij de vakbonden tegen zich kreeg moest hij ( twee jaar na zijn staatsgreep ) ook het veld ruimen, voor een militaire arts. Deze arts was slechts president voor een jaar toen een jonge marxistische officier genaamd; Thomas Sankara de macht greep. Sankara was slechts 34 jaar oud toen hij President van de Republiek Opper Volta werd. Anders dan de presidenten voor hem, wou Sankara niet genieten van absolute macht en luxe. Als marxist had hij een gruwelijke hekel aan het feit dat de politieke elite, zo welvarend was terwijl de meerderheid van de bevolking in armoede leefde!
Als eerste revolutionaire daad werden alle luxe overheidslimousines verkocht. Ambtenaren moesten gaan rijden in de goedkoopste auto die in het land te kopen was; de Renault 5. Thomas Sankara weigerde een privé chauffeur en reed zijn Renault 5 persoonlijk. Hij vond ook dat ambtenaren kleding moesten dragen dat in het land was gemaakt. De beste vriend en kameraad van de jonge president was Blaise Compaoré die net 32 jaar was. Het was Compaoré die de staatsgreep leidde en Sankara installeerde als president. Samen besloten ze om het land te hernoemen. Opper Volta werd Burkina Faso in 1984!
De revolutionaire Sankara zag dat zijn land er erg slecht aan toe was. Er heerste enorme achtergesteldheid. Traditionele stammenleiders hadden meer macht dan de lokale overheden en vrouwen hadden niets te zeggen. Vele werden verplicht om zich te laten besnijden op tiener leeftijd. Vrouwenbesnijdenis was traditioneel en bijna alle meisjes moesten het ondergaan. Thomas Sankara maakte daar meteen een einde aan. Daarnaast zorgde hij ervoor dat vrouwen gelijk rechten kregen en ook deel mochten nemen aan de politiek. Totaal ondenkbaar omdat de regeringen van Opper Volta altijd conservatief waren op het gebied van vrouwenrechten!
Sankara was idealistisch en verheerlijkte leiders zoals Fidel Castro en Che Guevara. Zijn revolutie noemde de jonge president; De Populaire Democratische Revolutie, volgens de stalinistische theorie dat men eerste de burgerlijke democratie dient te versterken, voort men het socialisme kan realiseren. Hoewel Sankara geen stalinist was, moet wel vermeld worden dat hij militaristisch en autoritair dacht. De voorhoede van zijn revolutie was het militair en niet de arbeidersklasse. De president dicteerde alles van boven af en dat zorgde al snel voor onrusten. Want veel arbeiders merkte dat ondanks de vooruitgang, zij niets te zeggen hadden in Burkina Faso!
Om de voormalige corrupte bureaucratie te berechten werden Volks Revolutionaire Tribunalen opgericht. Deze tribunalen gingen staatsbureauraten en arbeiders vervolgen die zich in het verleden schuldig hadden gemaakt aan corruptie, machtsmisbruik en luiheid. Hoewel bedoeld om de corruptie aan te pakken, werden deze ''revolutionaire'' tribunalen een machtsmiddel. Want wie schuldig was bevonden aan ''contrarevolutionair'' gedrag werd ingezet als dwangarbeider. Een ander revolutionair instituut dat de bevolking controleerde waren de; Revolutionaire Defensie Comités. Opgebouwd volgens de voorbeelden in Cuba en Libië, moesten deze comités zorgen dat de bevolking trouw bleef aan de ''Populaire Democratische Revolutie''. Wie openlijk kritiek gaf kon rekenen op arrestatie. Hoewel Thomas Sankara niet corrupt van aard was, gebruikte sommige militairen hun bevoorrechtte positie om zich zelf te verrijken. De bevolking ging de misstanden van de Revolutionaire Defensie Comités verwijten op president Sankara!
Door het top-down beleid voelde vele zich vervreemd van de ''Populaire Democratische Revolutie''. Zeker in het onderwijs waar de overheid met dwang een militaristisch programma wou doordrukken. Veel leerkrachten weigerde om van hun kinderen mini soldaten te maken, dus ontsloeg Sankara alle 2.500 leerkrachten in het land. Burkina Faso zat toen zonder geschoolde mensen om kinderen te onderwezen. Door het autoritaire top-down beleid, verloor de jonge president de steun van de arbeidersklasse. Als Sankara niet zo dogmatisch en autoritair was geweest, dan was de staatsgreep van 1987 niet zo makkelijk gegaan. Maar dat is precies de zwakte van het Afrikaans-socialisme, hun top-down beleid!
Ondanks de militaire dictatuur maakte Burkina Faso grote vooruitgang in de menselijke ontwikkeling. Zo kregen mensen goede gezondheidszorg en binnen een week, waren meer dan 2,5 miljoen gevaccineerd tegen veel voorkomende ziektes. De Wereldgezondheid Organisatie was erg onder de indruk. Nog nooit had een Afrikaans land zo veel moeite gedaan om een goede gezondheidssector op te zetten. In andere landen is goede gezondheidszorg alleen betaalbaar voor Afrikanen die veel geld hebben. Niet in Burkina Faso, want Sankara vond dat zorg gratis moest zijn. Daarnaast bouwde hij goedkope woningen en legde een spoorlijn van 700 kilometer aan. Hierdoor was treinverkeer mogelijk wat de economie zeer goed uit kwam!
Op het gebied van vrouwenrechten kwam een revolutie. Meisjes mochten niet meer besneden worden en dwang huwelijken werden verleden tijd. Sankara moedigde ook het gebruik van voorbehoedsmiddelen aan, iets wat in het katholieke Afrika door de kerk altijd werd tegen gehouden. President Sankara vond dat vrouwen net als mannen, zich moesten beschermen tegen geslachtsziektes zoals AIDS. De Katholieke Kerk was natuurlijk niet blij dat de revolutionaire overheid van Burkina Faso, zich uitsprak voor het gebruik van condooms!
De voormalige koloniale machthebber; Frankrijk, was niet blij met de Afrikaanse Che Guevara, wiens populariteit groeide. Thomas Sankara bekritiseerde de Franse sociaal democratie op hun imperialistische pogingen, om controle te blijven uitoefenen op hun voormalige kolonies. Burkina Faso stak de middelvinger op en daar was de sociaal democraat; François Mitterrand niet van gediend. Dus begon de Franse regering aan een complot met niemand anders dan Blaise Compaoré, de tweede man van Burkina Faso. Die moest Sankara omverwerpen en een pro-westerse koers gaan varen!
Blaise Compaoré stond vier jaar in de schaduw van de man die hij in 1983 aan de macht had geholpen. Met groeide onrust in het land, merkte hij dat zijn tijd gekomen was. Als tweede man van het militaire regime, kon Compaoré zijn slag slaan. Het westen beweerde dat de ''communistische'' Sankara een gevaar was voor de (zaken)relaties. Compaoré wist dat Frankrijk hem zou steunen en plande een nieuwe staatsgreep. Nu zou hij de macht grijpen en een einde maken aan de revolutionaire politiek!
Een kleine groep soldaten kreeg de opdracht om de jonge president te doden. Gilbert Diendéré wordt ervan verdacht, de opdracht van Compaoré te hebben gekregen. Diendéré was slechts 27 jaar oud toen op 15 oktober 1987, de verraders het presidentiële paleis binnendrongen en Thomas Sankara doodschoten. Niet alleen de president werd vermoord, maar ook twaalf van zijn naaste medewerkers. Hierna gaf Blaise Compaoré een toespraak op de staatstelevisie, waarin hij aankondigde de nieuwe president te zijn. Compaoré vormde een Trojka met twee andere coupplegers, die hij in 1989 liet oppakken en executeren. Frankrijk was tevreden, want de nieuwe regering maakte meteen een einde aan de ''Populaire Democratische Revolutie''!
De nieuwe president stelde zich op als ''democraat'' en voorstander van de vrijheid van meningsuiting. In werkelijkheid was dat een enorme façade. Er kwam geen onderzoek na de moord op Thomas Sankara. Compaoré draaide de socialistische programma's en revolutionaire projecten terug. Burkina Faso werd een conservatief corrupt land, zoals Opper Volta voor 1983 was. De contrarevolutie ondervond nauwelijks tegenstand omdat de dictatoriale houding van Sankara veel arbeiders vervreemd had. Het was hierdoor makkelijker voor dictator Compaoré om alles weer terug te draaien. In 1997 werd als laatste daad, het embleem van het land vervangen. Het socialistische ontwerp van Thomas Sankara uit 1984, maakte plaats voor een embleem dat erg veel lijkt op dat van Opper Volta. Wel behield het Burkina Faso haar naam, vlag en volkslied. Maar op alle andere vlakken was het weer Opper Volta en niet het land dat Sankara wou opbouwen!
In 1996 werden alle politieke partijen die de dictatoriale president steunde, samengevoegd tot het ''Congres voor Democratie en Vooruitgang'' ( CDP ). Deze politieke partij moest gaan dienen als front voor alle aanhangers van Blaise Compaoré. Hijzelf zou voor deze partij meedoen met presidentiële verkiezingen, die volledig nutteloos waren omdat hijzelf die altijd won. Mede mogelijk door massieve fraude en vervalsing van stemmen. Dictator Compaoré verrijkte zich zelf met de rijkdom van Burkina Faso. De armoede en achtergesteldheid groeide, maar het westen prees zijn neoliberaal beleid dat gericht was op markt hervormingen en zakelijkheid. Anno 2015 is het weer normaal dat meisjes besneden worden en geen belangrijke functie vervullen!
Dat de oppositie niets tegen de president kon doen lag ook aan hun eigen sektarisme. De meeste politieke partijen zijn loyaal aan verschillende volkeren waarvan Burkina Faso er mee dan negen heeft. Het grootste volk van het land zijn de Mossi, zij maken 48% van de totale bevolking uit. De andere acht volkeren maken 52% uit. Er zijn enorm veel politieke partijen actief in Burkina Faso. Maar alleen het CDP is machtig, aangezien deze partij door Compaoré voorgetrokken wordt. Oppositie partijen hebben grote moeite om steun te winnen. Zeker omdat door de achtergesteld, maar weinig mensen kunnen lezen en schrijven. Slechts 28% van alle inwoners kan lezen. Dit wordt veroorzaakt omdat er nauwelijks basis scholen bestaan. Nadat Thomas Sankara de 2.700 leerkrachten ontsloeg vanwege ''contrarevolutionair'' gedrag midden jaren 80, verloor een hele generatie de vaardigheid om te schrijven en lezen. Compaoré heeft dit niet hersteld, waarom zou hij? Hoe dommer het volk, hoe makkelijker hij aan de macht kon blijven!
Internationaal stond de President van Burkina Faso bekend als onderhandelaar die ruziënde Afrikaanse landen bij stond. Compaoré wist hierdoor een beeld van zichzelf neer te zetten als ''vreedzaam''. Het westen was erg blij met hem, met name Frankrijk kon het goed vinden. Het is voor revolutionair socialisten overduidelijk dat de Fransen met de staatsgreep van 1987 te maken hebben. Erger is nog dat dit betekend dat sociaal democraten van de Franse Socialistische Partij op de hoogte waren van de staatsgreep. Want deze partij was aan de macht in 1987!
Het leven leek rooskleurig voor Blaise Compaoré. Maar in 2014, maakte hij een enorme fout. Hij wou dat het parlement een wet goedkeurde die hij nog langer aan de macht liet. Natuurlijk was zijn ''Congres voor Democratie en Vooruitgang'' bereid om deze wet te steunen. Maar op straat was men na 27 jaar het zat. Duizenden jongeren kwamen demonstreren tegen de plannen om de president langer aan de macht te laten. Hoewel de politie aanwezig was, konden ze niet voorkomen dat de massa's het parlement aanvielen. Duidelijk werd ook dat de politie en het leger niet goed met elkaar overweg konden. Er waren veel onderlinge conflicten tussen het Regiment voor Presidentiële Veiligheid ( RSP ) en reguliere soldaten. De RSP kreeg veel betere wapens en enorme salarissen. Terwijl politie agenten en reguliere leger eenheden, slecht betaald werden. Sinds de jaren 90, werd deze elite eenheid geleid door niemand anders dan Gilbert Diendéré. Hij en zijn 1.500 soldaten behoorde tot de best betaalde soldaten van Burkina Faso!
Nadat woedende demonstranten het parlement in brand hadden gestoken trokken ze naar de villa's van CDP leiders. Ook hun woningen werden geplunderd en vernield. In de villa van Compaoré's broer vonden de demonstranten bewijzen, hoe corrupt de kern rond de president was. Miljoenen dollars werden in de eigen zakken gestoken, terwijl 2/3 van het volk niet eens kan lezen en schrijven. Terwijl Blaise Compaoré genoot van luxe en welvaart, leefde miljoenen in bittere armoede door diens kapitalistische beleid. RSP leider Diendéré merkte dat de woede enorm was en zal wel de persoon geweest zijn, die tegen de dictator vertelde dat hij moest vluchten. Dat gebeurde op 1 november 2014, toen de man die 27 jaar aan de macht was vertrok naar Ivoor Kust!
Er werd een provisorische regering opgesteld met Michel Kafando als tijdelijke president. Nieuwe verkiezingen zouden gehouden worden in oktober 2015. Maar zo ver zou het Regiment voor Presidentiële Veiligheid, het niet laten komen. In de 10 maanden na de volksopstand, merkte Gilbert Diendéré dat de regering van Kafando zich tegen de kern van de ex-dictator keerde. Zo wilde de overheid voorkomen dat leden van het corrupte CDP, mee mochten doen met de verkiezingen. Ook was er een wet die de RSP ophief. Kafando wou een einde maken aan de presidentiële garde die zo veel macht bezat. Natuurlijk waren die 1.500 elite soldaten daar niet blij mee. Bijna 20 jaar hadden zij het beste van het beste en die luxe wouden ze niet opgeven!
Op 16 september 2015 greep de RSP naar de macht. De 1.500 soldaten arresteerde de provisorische regering en namen president Kafando gevangen. Op de staatstelevisie maakte men duidelijk dat Gilbert Diendéré was aangesteld als leider van de ''Nationale Raad voor de Democratie'' wat in feite een militaire junta was. Hun doel was controle krijgen over de aankomende verkiezingen zodat de aanhangers van de ex-dictator mee konden doen. Het is wel zeker dat als de verkiezingen onder RSP leiding waren gehouden, dat die niet eerlijk waren verlopen. CDP leiders zouden die volgens de bekende formule winnen. Blaise Compaoré zou misschien zelfs kunnen terugkeren!
Maar dat pikte de straatarme bevolking niet. Jongeren mobiliseerde zich in buurten, maar RSP soldaten waren genadeloos. Tien jongeren werden al gedood als bewijs voor de brutaliteit waarmee de elite soldaten opereerde. Toch draaide het blad tegen Diendéré, want internationaal stond hij geïsoleerd. De Afrikaanse Unie schorste Burkina Faso als lid en toen het reguliere leger zich tegen de staatsgreep uitsprak, verscheen
Diendéré op de staatstelevisie om zich te verontschuldigen!
Op 23 september maakte de legerleiding bekend dat de RSP zich moest overgeven. Bemiddelaars van de Afrikaanse Unie hadden ondertussen al een deal gesloten tussen de provisorische regering en de RSP. De eisen van Diendéré werden geaccepteerd, wat inhoudt dat de aanhangers van de ex-dictator toch mee mogen doen aan de verkiezingen. Daarnaast komt er een amnestie voor alle soldaten die participeerde in de staatsgreep. De RSP heeft haar doel bereikt, waardoor de kans groot is dat het corrupte ''Congres voor Democratie en Vooruitgang'' politieke invloed behoudt. Want ondanks het verzet van veel jongeren is een groot deel van de bevolking te arm en achtergesteld om iets van politiek te snappen. Hou het volk dom en je wint elke verkiezing!
De provisorische regering van Michel Kafando is weer aan de macht in Burkina Faso. Maar de staatsgreep van het Regiment voor Presidentiële Veiligheid, bewijst hoe de contrarevolutie kan toeslaan. De provisorische regering is deel van het probleem en moet zo snel mogelijk vervangen worden door een socialistische regering. Als het leger de kant van de RSP had gekozen, dan was de hele volksopstand van vorige jaar nutteloos geweest!
Hoe nu verder met dit land? Zonder de macht van de corrupte elite te breken zullen contrarevolutionaire types zoals Gilbert Diendéré weer toeslaan. Hij kan wachten op de volgende regering waar de partij van zijn ex-baas zeker deel van zal worden. Het corrupte CDP is de enigste groepering met geld, macht en middelen. De oppositie is te verdeeld, te sektarisch en heeft weinig aanhang!
Revolutionair socialisten vinden dat Burkina Faso het volgende moet doen!
- De onmiddellijke opheffing van het ''Regiment voor Presidentiële Veiligheid''
- Een onderzoek instellen naar de activiteiten van Gilbert Diendéré tijdens het Compaoré bewind en zijn betrokkenheid bij de moord op Sankara in 1987!
- Een onderzoek instellen naar de leiders van het CDP en hun activiteiten sinds 1996!
- Een einde aan de staatsmedia, alle instrumenten moeten in de handen van het volk komen. De media moet in dienst staan van alle groeperingen en overtuigingen!
- Een arbeiders partij moet worden opgebouwd om de werkende klasse een stem te geven bij de verkiezingen!
- Zo'n partij moet pleiten voor een socialistisch Burkina Faso onder controle van de arbeidersklasse!
- Nationalisatie van de grootste bedrijven, compensaties alleen betalen op bewezen noden!
- Volledige onteigening van iedereen, die rijk geworden is dankzij de corruptie onder Blaise Compaoré!
- Gebruik de welvaart van de onteigende elite om de idealen van Thomas Sankara, 27 jaar na zijn moord te laten uitkomen. Dat zal een enorme propaganda overwinning worden op het westerse imperialisme. Met name op Frankrijk dat anno 2015 wordt geleid door dezelfde Franse; ''Socialistische'' Partij, die de Franse regering leidde in 1987 en die kritiekloos achter Compaoré stond!
Thomas Sankara, hier met zijn socialistisch staatsembleem.
Blaise Compaoré verving het in 1997,
door het burgerlijke embleem van Opper Volta weer in te voeren!
Blaise Compaoré verving het in 1997,
door het burgerlijke embleem van Opper Volta weer in te voeren!
